Rybia łuska to choroba charakteryzująca się nagromadzeniem na powierzchni skóry zrogowaciałych komórek naskórka. Powiązane jest to z wytwarzaniem ich ponad miarę i zaburzeniem ich usuwania. Prawidłowemu oddzielaniu się zrogowaciałych warstw stoi na drodze stała obecność białek zewnątrzkomórkowych zakotwiczających komórki w naskórku. Wygląda to tak, jakby płaty warstwy rogowej naskórka układały się w formę dachówki.
Objawy rybiej łuski
Rybia łuska charakteryzuje się licznymi, nawarstwionymi płatami w kolorze żółtym bądź brązowym w wielkości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Płaty zachodzą na siebie dachówkowo. Znajdują się na kończynach górnych i dolnych, stopach, klatce piersiowej oraz plecach, Na twarzy występują tylko w lameralnym oraz płodowym typie rybiej łuski. Umiejscowienie na zgięciach stawów łokciowych i kolanowych występuje we wszystkich odmianach z wyjątkiem zwykłej. W odmianie dziedzicznej związanej z płcią występuje rogowacenie mieszkowe, polegające na gromadzeniu łoju i nadmiaru zrogowaciałego naskórka w drobnych przestrzeniach sąsiadujących z włosami. Dla odmiany zwykłej typowe są objawy atopowego zapalenia skóry. Zaburzenia lękowo-depresyjne występują przede wszystkim w rybiej łusce typu lameralnego.
Leczenie rybiej łuski
Choroba dziedziczona występuje u 1 na 250 noworodków. Rybia łuska to schorzenie o podłożu genetycznym. Podczas wizyty u doświadczonego lekarza specjalisty pojawią się pytania o występowanie choroby u członków rodziny, czas pojawienia się i lokalizację pierwszych objawów. Przeprowadzenie wywiadu lekarskiego pomoże w kwalifikacji rybiej łuski do określonego typu choroby. Niezwykle ważne jest czy występowała we wcześniejszych pokoleniach, czy pojawiła się po raz pierwszy u pacjenta i jego rodzeństwa. Ze względu na jej genetyczne pochodzenie prawdopodobieństwo jej pojawienia się jest trudne do przewidzenia.
Chorobę o podłożu genetycznym leczy się objawowo, stosując preparaty doustne i te stosowania miejscowego, np. dermokosmetyki Dexeryl. W leczeniu wykorzystuje się retinoidy, które są pochodnymi witaminy A. Bierze się je przez całe życie. W przypadku rybiej łuski zwykłej możliwa jest samoistna poprawa kondycji skóry latem.
Celem terapii jest regulacja mechanizmu rogowacenia naskórka i redukcja wydzielania łoju. Zalecane są codzienne kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli kuchennej i stosowanie maści salicylowej z dodatkiem mocznika. Do leczenia należy podchodzić poważnie, z dużą systematycznością. Skutkiem przerwania go może być nasilenie objawów.
